Stratejik pazarlama planın temel amacı, örgütün çevredeki çekici fırsatlardan yararlanmak için en iyi şekilde güçlü taraflarını nasıl kullanacağına dair yollar bulmaktır.
Pazarlama ve Örgütsel Faktörler
Pazarlama stratejileri ve programları daha geniş, tüm işletmeyi göz önüne alan stratejik planlar tarafından yönlendirilir. Yani pazarlamanın rolünü anlamak için tüm örgütün stratejik planlama sürecini anlamamız gerekmektedir. Her işletme kendine özgü durumuna, fırsatlarına, hedeflerine, kaynaklarına en uygun olan uzun dönemli kalıcılığını ve gelişimini destekleyecek bir oyun planı geliştirmek zorundadır. Bu stratejik planlamanın odağını oluşturur.
Stratejik planlama; örgüt amaç ve yetenekleri ile değişen pazarlama fırsatları arasında stratejik bir uyum geliştirme ve sürdürme sürecidir. Örgütler yıllık planlar, uzun dönemli planlar ve stratejik planlar geliştirirler. Yıllık ve uzun dönemli planlar örgütün varolan işleri ve bunları nasıl yolunda götüreceği hususunda hazırlanır. Stratejik planlar ise sürekli değişen çevrede örgütün varolan fırsatlardan yararlanmak için uyum sağlaması ile ilişkilidir.
Örgüt stratejik planlama sürecine amacını ve misyonunu tanımlayarak başlar. Bu misyon daha sonra tüm örgütü yönlendirecek destekleyici detaylı hedeflere dönüşür. Genel merkez hangi iş ve ürün portföylerinin işletme için en iyi olduğu ve ne ölçüde desteğe ihtiyaçları olduğuna karar verir.
Bu noktada her bir iş ve ürün için örgüt genelindeki planı destekleyen detaylı pazarlama ve diğer bölüm planları geliştirilir. Pazarlama planı, duruma özgü Pazar fırsatları için daha detaylı planlarla örgüt stratejik planını desteklemektedir.
Örgütsel Yapı ve Planlar
Destekleyici bir örgütsel yapı, fikirlerin dikkate alınıp değerlendirildiği ve uygulamaya konulduğu anlamına gelir. Buna karşın bürokratik organizasyon yapısı, işgörenlerin kendi işleri dışında başkaca sorun ve elişmelere kayıtsız kalmasına neden olabilmektedir. İşgörenler, örgüte bütüncül bir perspektifle bakmaları yönünde cesaretlendirmelidir. İç girişimcilik davranışlarının sergilenmesine imkân veren uygun ortamı hazırlamak için örgütlerin; bütün işler için standart iş prosedürler koymaktan sakınmaları, dar iş tanımları ve katı performans standartlarına bağımlılığı mümkün olduğunca azaltmaları önerilmektedir.
Pazarlamanın Stratejik Planı
Örgütün stratejik planı işletmenin hangi alanda iş yapacağını ortaya koyduktan sonra her bir birimde daha detaylı planlar hazırlanır. Tüm fonksiyonel birimlerin stratejik hedefleri ulaşılması yönünde birlikte çalışması büyük önem taşımaktadır.
Pazarlama örgütün stratejik planlamasında hayati bir role sahiptir. Ancak, pazarlama bu hususta tek başına hareket etmez, örgütün diğer birimleri ve pazarlama sistemindeki diğer örgütlerin bölümleri ile etkili değer zinciri oluşturmak için beraber çalışmalıdır.
Bir işletmenin başarısı her bir birimin çalışmalarını ne kadar başarıyla gerçekleştirdiğinin yanı sıra farklı bölümlerin faaliyetlerinin birbirleri ile ne ölçüde koordineli olduğu ile de ilişkilidir.
Pazarlama Karmasının Geliştirilmesi
Örgütün stratejik planı işletmenin hangi alanda iş yapacağını ortaya koyduktan sonra her bir birimde daha detaylı planlar hazırlanır. Tüm fonksiyonel birimlerin stratejik hedefleri ulaşılması yönünde birlikte çalışması büyük önem taşımaktadır.
Pazarlama örgütün stratejik planlamasında hayati bir role sahiptir. Ancak, pazarlama bu hususta tek başına hareket etmez, örgütün diğer birimleri ve pazarlama sistemindeki diğer örgütlerin bölümleri ile etkili değer zinciri oluşturmak için beraber çalışmalıdır. Bir işletmenin başarısı her bir birimin çalışmalarını ne kadar başarıyla gerçekleştirdiğinin yanı sıra farklı bölümlerin faaliyetlerinin birbirleri ile ne ölçüde koordineli olduğu ile de ilişkilidir.
Çalışan Performansı Etkisi
Başarılı bir pazarlama uygulaması için örgütün çalışanları, örgüt yapısını, karar ve ödül sistemlerini, örgüt kültürünü stratejilerini destekleyen bir eylem planı ile ne kadar iyi harmanladığı önemlidir. Her seviyede, örgüt çalışanlarının gerekli yeteneğe, motivasyona, kişisel özelliklere sahip olması gerekir.
Örneğin, ödül sistemi kısa dönemli satış başarılarına bağlıysa uzun dönemli müşteri memnuniyeti için çalışma ihtimali düşüktür. Ayrıca, başarı ile uygulama için örgütün pazarlama stratejisinin örgüt kültürü, örgütte paylaşılan değer ve inançlar sistemi ile uyumlu olması gerekmektedir.
Pazarlama stratejilerini ve planlarını oluşturacak bir pazarlama birimi oluşturulması gereklidir. Bu örgütün özelliklerine göre tek bir kişi de olabilir ya da birden fazla kişiden oluşan ayrı bir birimin varlığı da söz konusudur.
Sonuç
Örgütler bir amaç doğrultusunda kurulurlar. Başta açık bu misyon ya da amaç, zamanla örgüt geliştikçe, yeni ürün ve pazarlara ortaya çıktıkça, yeni çevre koşulları ile karşılaşıldıkça açıklığını kaybedebilir. Yönetim bu durumu hissettiğinde yeniden misyonunu belirlemelidir. Pazarlama stratejileri ve programları bu hedefleri destekleyecek şekilde geliştirilmelidir.